რამზეს დიდის მიერ აგებული აბუ სიმბელის ტაძარი მასიურ კლდეშია ნაკვეთი, რაც ეგვიპტურ სატაძრო არქიტექტურაში უნიკალური შემთხვევაა. კომპლექსი დიდი და მცირე ტაძრებისაგან შედგება. დიდი ტაძარი, რომელსაც ფარაონის 4 მჯდომარე უზარმაზარი ქანადაკება ამშვენებს, ღმერთ პტაჰს, ამონ-რასა და რა-ჰორახტეს ეძღვნება; მცირე ჰათორის ტაძარი ეგვიპტის დედოფალს, რამზესის უსაყვარლეს ცოლს — ნეფერტარის მიეძღვნა. ტაძრის ფასადს ფარაონის და მისი ოჯახის წევრების ქანდაკებები ამშვენებს. ცენტრალური ადგილი უკავია რამზესის ოთხ მჯდომარე ქანდაკებას, ქანდაკების ქვედა ნაწილში წარმოდგენილია მისი მეუღლეების და ქალიშვილების შედარებით მცირე ზომის ქანდაკებები.
ტაძარი 32 საუკუნის წინ გამოკვეთეს, თუმცა დაახლოებით 20 საუკუნე ქვიშაში ჩაფლულმა გაატარა. მხოლოდ მე-19 საუკუნეში ხელმეორედ აღმოაჩინა შვეიცარიელმა მოგზაურმა იოჰან ბორჰარდტმა. ევროპელ მოზაურებს იმ დროს დიდად არ სწყალობდნენ ქალაქ დერის ზემოთ, ამიტომ მან ისლამი მიიღო და ადგილობრივებთან ერთად ნილოსის სამხრეთით დაიწყო მოგზაურობა. პირველად მან ტაძარი 1813 წლის 22 მაისს მოინახულა. 1817 წლის 1 აგვისტოდან კი იტალიელმა მკვლევარმა ბელცონიმ მისი ქვიშისაგან გაწმენდა დაიწყო.
როგორც წერილობითი წყაროებიდან ირკვევა, რამზეს II-ის მეფობის 24-ე წელს დასრულდა ტაძრის მშენებლობდა და სამეფო ოჯახი ნუბიისაკენ გაემგზავრა, რათა ტაძრის კურთხევის ცერემონიალს დასწრებოდა. აქ იყო რამზესის უსაყვარლესი ცოლი ნეფერტარი, პრინცესა მერიტამონი, ბენთჰანა, ისეტნოფრეტი და ა.შ.
აბუ-სიმბელის დიდი ტაძრის ფასადი აღმოსავლეთითაა. მისი სიგრძე 70 მეტრია, სიგანე 38, სიმაღლე კი 33 მეტრი. დიდი ტაძრის ფასადი დამშვენებულია რამზესის ოთხი, 20 მეტრიანი კოლოსით. კოლოსების ფეხებთან, წარმოდგენილნი არიან ფარაონის ოჯახის წევრები. სამხრეთით მდებარე პირველი კოლოსის მარცხენა ფეხთან დედოფალი ნეფერტარია; მარჯვენა ფეხთან რამზესის დედაა; შუაში კი რამზესის პირველი ვაჟის ამუნ-ჰერ ხოფშეფია. მეორე კოლოსი სამხრეთით, მარცხნივ პრინცესა ბენთჰანა, ხოლო მარჯვენა მხარეს მდგომარე ქანდაკების ზუსტი იდენტიფიცირება ვერ მოხერხდა, სავარაუდოდ დედოფალი ისის-ნოფრეტია.
ჩრდილოეთიდან პირველი კოლოსის ფეხთან კვლავ დედოფალი ნეფერტარია, აქვეა პრინცესა ბეკეტ-მუტის ქანდაკება, შუაშუ კი პრინცი პამსესი. ჩრდილოეთის მეორე კოლოსთან წარმოდგენილნი არიან პრინცესა მერიტამუნი, რამზესის დედა და პრინცესა ნოფრეტარი.
ფასადის ზედა ნაწილში გამოკვეთილია ბაბუინის ქანდაკებები. აქვეა წარწერა: “მობრძანდი ამომავალო მზეო”.
ამომავალი მზის პირველი სხივები ეფინებოდა ფასადს და ანათებდა ტაძრის შიდა დარბაზს, რომელშიც ოსირისისეული ქანდაკებებია. შესასველიდან 65 მეტრის დაშორებით არის მთავარი სამლოცველო (4X7 მმ). სამლოცველოში რამზესის, ამონ-რას, რა-ჰორახტესა და პტაჰის ქანდაკებებია, წელიწადში ორჯერ, 21 ტებერვალსა და 19 ოქტომბერს, ამომავალი მზის სხივები აღწევდა საკურთხევლამდე და 20 წუთის განმავლობაში ანათებდა ამონ-რას, ფარაონ რამზესსა და რა-ჰორახტეს, ხოლო პტაჰი, როგორც სამყაროს შემქმნელი, კვლავ ბნელში რჩებოდა.
ტაძრის რელიეფებზე გამოსახულნი არიან რამზესის ოჯახის წევრები, მისი ვაჟები, რომლებითაც ფარაონი ამაყობდა და მის მიერ აგებულ თითქმის ყველა ტაძრის კედლებზე ბრძანა მათი რელიეფების ამოკვეთა. რელიეფზე პირველი ამუნ-ჰერ ხოფშეფია, მეცამეტი კი მომავალი ფარაონი, მერენეპტაჰია. აბუ-სიმბელის ტაძარი გამოირჩევა ისტორიული მოვლენების აღწერილობის სიუხვით, ჩრდილოეთ კედელზეა რამზესის ხეთებთან ბრძოლის სცენები.
დიდი ტაძრის მარჯვნივაა მცირე ტაძარიც, რომელიც დედოფალ ნეფერტარისადმია მიძღვნილი. მცირე ტაძრის ფასადთან ფარაონის ექვსი ფეხზე მდგარი ქანდაკებაა აღმართული. ქანდაკებებს შორის ნეფერტარის გამოსახულებებია. ფასადის თავზე გაკეთებულია ქარწერა: “ის ვისთვისაც მზე ანათებს”.
აბუ-სიმბელის ტაძარი ასევე მსოფლიოში ცნობილი იუნესკოს გრანდიოზული პროექტის გამო, როდესაც ნუბიური ძეგლების გადატანა მოხდა, რადგან ასუანის კაშხლის მშენებლობის დასრულების შემდეგ დაიტბორებოდა. მეცნიერებმა დაგეგმეს და განახორციელეს გრანდიოზული პროექტი, როდესაც ძეგლები დაანაწევრეს, უსაფრთხო ადგილას გადაიტანეს და თავიდან ააგეს.
Mariam Meritamen's Blog 